“Hadden wij geen telefonische afspraak?”
De dame aan de andere kant van de lijn klonk licht vertwijfeld.
Ik kon ondertussen wel door de grond zakken. Ze had namelijk gelijk. Ik zou haar bellen voor een interview. He-le-maal vergeten. Ik! Miss Orde & Organisatie! Dit is het begin van het einde, dacht ik. Ik kan mijn laptop wel aan de wilgen hangen.
Het was eind 2012, en ik had net de laatste van zestien chemokuren achter de rug. Mijn brein dobberde al maanden rond in een chemische mist. Mijn vanzelfsprekende concentratie was in duizend stukjes uiteengevallen. En mijn voorheen zo betrouwbare geheugen leek in het ziekenhuis achterbleven. De paniek sloeg toe. Hoe kon ik zonder die onmisbare instrumenten mijn werk goed doen?
Gelukkig zou de tijd veel helen. Maar helemaal de oude werden mijn cognitieve vaardigheden, zoals psychologen ze graag noemen, niet meer. Dus ging ik op zoek naar oplossingen. Slimme manieren om mijn hersenen te helpen focussen.
Ik probeerde van alles, van timemanagementprogramma’s tot speciale apps. De meeste methodes schoof ik snel weer terzijde. Te ingewikkeld. Te saai. Te tijdrovend. Tot ik de kookwekker ontdekte. En het bullet journal. Bingo! Mijn productiviteit ging met sprongen vooruit. En ik had er nog lol in ook.
Nu hoef je geen chemobrein te hebben (gehad) om met concentratieproblemen te worstelen. Dankzij het (mobiele) internet is afleiding vandaag de dag altijd en overal voor handen. Om over de natuurlijke gevolgen van het ouder worden nog maar niet te spreken. Vandaar dat ik mijn concentratietips & -trucs graag met je deel. Doe er je voordeel mee!
- Leg je telefoon (ver) weg
Het aantal verkeersdoden stijgt. Dat komt vermoedelijk mede door het telefoongebruik onder het rijden. De roep van WhasApp blijkt nauwelijks te weerstaan. “De oplossing is simpel”, hoorde ik een woordvoerder van Veilig Verkeer Nederland zeggen. “Leg je mobiel voor vertrek op de achterbank of in de kofferbak.” Dat geniale advies kun je natuurlijk net zo goed thuis of op je werk toepassen. Leg je telefoon buiten handbereik, liefst in een andere ruimte. (Ter lering en vermaak: lees hier hoe NRC-redacteur Wouter van Noort probeerde van zijn telefoonverslaving af te komen.)
Wat ook helpt tegen afleiding: sluit alle openstaande schermen op je computer (behalve dat waar je op werkt natuurlijk). En houd je bureau schoon en leeg, zonder losse briefjes. (Daar heb je een bullet journal voor. Zie 4.)
- Creëer een routine (en neem een hond)
Je hersenen gedijen bij voorspelbaarheid. Als ze weten wat te verwachten, kunnen ze alvast in de starthouding gaan staan. Dat helpt om je aandacht erbij te houden. Vandaar dat routines zo goed werken. Sta bij voorkeur altijd op dezelfde tijd op. En plan terugkerende taken (zoals het afhandelen van e-mail) op een vast moment van de dag.
Een heel handig hulpmiddel voor het creëren van een routine is trouwens een hond. Om acht uur en half drie wandel ik met Dirkje. Iedere dag weer. De rest van mijn planning vormt zich daar als vanzelf omheen. Bonus: bewegen is goed voor je geheugen en concentratie.
- Zet de wekker
Nooit gedacht dat ik meer werk zou kunnen verzetten dankzij een kookwekker in de vorm van een tomaat. Toch is dat precies wat de Pomodoro Techniek me heeft opgeleverd. Dit timemanagementsysteem werd eind jaren tachtig bedacht door de Italiaanse student Francesco Cirillo. Hij vernoemde zijn aanpak naar de tomaatvormige kookwekker (pomodoro is Italiaans voor tomaat) die hij bij het studeren gebruikte.
Kortweg komt het erop neer dat je in blokken van 25 minuten werkt. Zie daar het nut van de wekker. (Je kunt natuurlijk ook een digitale timer gebruiken, maar een tomaat is wel zo leuk.) Na de eerste drie blokken neem je steeds vijf minuten pauze, na ieder vierde blok 15 tot 30 minuten. Geloof het of niet, het werkt als een tierelier.
- Gebruik een bullet journal
Als je nooit meer een pen ter hand neemt en enkel nog digitale to-do-lijstjes maakt, kun je deze tip overslaan. Maar wil je — zoals ik — je acties op papier voor je zien, en geeft niets je meer voldoening dan een geklaarde klus af te strepen, dan is een bullet journal vast iets voor jou.
Met kogels heeft het gelukkig niets te maken. Bullet betekent in het Engels namelijk ook ‘opsommingsteken’ (puntje). Oftewel: een bullet journal is het ultieme alles-in-één-lijstjes-boek. Nooit meer losse briefjes of rondslingerende post-its; vanaf nu zitten al je ideeën, plannen en taken op één plek bij elkaar. Het bijbehorende plansysteem geeft overzicht en rust. Bekijk hier de video waarin bedenker Ryder Carroll in 4,11 minuten uitlegt hoe het werkt.
Qua concentratie en productiviteit heeft het bullet journal mij het meest gebracht. Dankzij deze ]methode werk ik inmiddels weer minstens zo efficiënt als vóór de chemo. En sinds die ene keer in 2012 ben ik nooit meer een afspraak vergeten. Halleluja! Ik ben zo enthousiast over de aanpak, dat ik nu zelfs workshops geef over hoe je met behulp van een ‘bujo’ (zoals de insiders het noemen) meer kunt doen in minder tijd.
Wellicht heb je wat aan deze tips. Zo niet, geef de moed dan vooral niet op. Zoek net zo lang tot je een hulpmiddel vindt dat bij jou past. Want echt, concentreren kun je leren.
Zelf goede tips? Laat een reactie achter!