Cathelijne Blok over haar held Frida Kahlo

Feministe en kunsthistorica Cathelijne Blok was als kind al groot fan van Frida Kahlo. Voor het Drents Museum presenteert ze een serie van zeven bijeenkomsten en podcasts over verschillende aspecten van Kahlo’s leven en werk. “Ik voel me heel sterk met haar verbonden.” 

“Ik was een jaar of zestien toen ik op vakantie in een boekwinkeltje Con amor kocht, een bundel met nagelaten brieven, notities gedichten en bekentenissen van Frida Kahlo. Ze schreef die tussen 1922 — toen ze zelf vijftien was — en haar dood in 1954. Ik weet nog goed hoe zeer ik onder de indruk was van haar heftige levensverhaal. Maar óók van haar kracht en doorzettingsvermogen. Sindsdien is ze een van mijn artistieke en persoonlijke helden.”
Krachtig en kwetsbaar
“Mijn moeder — net als ik kunsthistorica — nam me al jong mee naar allerlei musea. Daar  kwam ik voor het eerst in aanraking met het werk van Frida. Als kind werd ik vooral getrokken door haar expressieve en kleurrijke schilderijen. Wat later, toen ik meer over haar leven leerde, voelde ik me steeds sterker verbonden met haar als persoon. Tijdens mijn studie heb ik me verder in haar verdiept. Nog altijd is ze alom aanwezig in mijn leven. Al is het maar in de vorm van de Frida-magneet op mijn koelkast en haar schilderij op een van mijn favoriete bekers.
Gevoelsmatig ben ik met haar meegegroeid — of zij met mij. Ik elke levensfase herken ik iets anders van mezelf in haar en haar werk. De laatste tijd kijk ik veel naar Zon en leven, een symbolisch schilderij uit 1947 over haar onvervulde kinderwens. Een ander werk dat me enorm raakt, is De gebroken zuil, een sterk en statig zelfportret, maar wel met corset. Dat beeld is voor mij de ultieme combinatie van de kracht en kwetsbaarheid die haar kenmerkt, en die me steeds opnieuw inspireert.”
Dialoog
“Frida’s persoonlijke verhaal en haar werk zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Politiek, seksualiteit, lichamelijk verval: ze gebruikte haar kunst om haar ervaringen en meningen met de wereld te delen. Het is mede waarom haar schilderijen zo intens zijn; er zitten veel lagen in. Je kunt er niet omheen, je móét er iets van vinden.
Ze maakte trouwens niet alleen een statement met haar beeldende kunst, maar ook met haar mode, haar teksten, haar hele zijn. Meer dan zestig jaar naar haar dood schudt ze toeschouwers nog altijd wakker, laat ze ons op een andere manier kijken, zet ze ons aan het denken. Nog een reden waarom ik me zo met haar verbonden voel. Op mijn platform The TittyMag gebruik ik kunst zelf ook om — online en offline — een dialoog te creëren. Over feminisme, inclusiviteit en empowerment. Thema’s die Frida decennia geleden al op haar eigen manier aankaartte. We doen dat denk ik met hetzelfde doel: mensen verbinden en laten zien dat iedereen zichzelf mag zijn.”
Maatschappelijke impact
“Als levenslange fan vind ik het fantastisch om, gedurende de looptijd van de tentoonstelling, zeven bijeenkomsten te mogen presenteren over het leven en werk van Frida. Elk thema is even boeiend. Met een breed gezelschap aan gasten praat ik bijvoorbeeld over creativiteit als ontsnapping, feminisme & gender en identiteit & roots. Allemaal relevante en actuele thema’s, waar Frida ons van alles over kan leren. Niet voor niets betekent zij anno 2021 wereldwijd nog zoveel voor miljoenen mensen. Het onderstreept hoe groot de maatschappelijke impact van kunst is. We hebben die nodig om de wereld om ons heen te begrijpen en daar zin aan te geven. Des te bijzonderder is de timing van deze tentoonstelling, zo kort na de coronapandemie. Tijdens de lockdown ging het regelmatig over de waarde van kunst voor het welzijn van mensen. Als iemand dat belang duidelijk maakt, is het wel Frida Kahlo.”
Podcast
“Van elk van de zeven gesprekken wordt ook een podcast gemaakt. Het leuke daarvan is dat je die kunt beluisteren wanneer het jou uitkomt. Misschien vind je het leuk om voorafgaand aan de tentoonstelling meer over Frida te leren, en te horen hoe zij vandaag de dag nog tal van mensen inspireert. Of misschien is het juist interessant om dat na een museumbezoek te doen. Hoe dan ook denk ik echt dat de podcast de beleving van haar werk kan verdiepen. Bij de tentoonstelling, en hopelijk nog lang daarna.”

[Kader]
Cathelijne Blok (1989) studeerde kunstgeschiedenis in Leiden. Ze is oprichter en  creative director van The TittyMag, een creatief bureau en feministisch kunstplatform dat strijdt voor een gelijkwaardige en inclusieve samenleving. Ze deelt haar kunstkennis op thetittymag.com en sociale media (Facebook, Instagram en TikTok). Daarnaast presenteert ze een maandelijkse podcast, TittyMag’s Sweet Sixteen en organiseert ze lezingen en evenementen. Samen met Tatjana Almuli schreef ze het eerder dit jaar verschenen boek Zestien, een bundeling van zestien interviews met bekende Nederlanders over hoe het is om zestien te zijn.  

Gepubliceerd in Drents Museum Magazine, oktober 2021. Fotografie: Laura van der Spek.