Modern moestuinieren

Dankzij hippe bloggers en een slimme app weten steeds meer jonge mensen de weg naar de moestuin te vinden.
Zeven jaar geleden kreeg de toen 23-jarige Floor Korte een paar tomatenplantjes van haar zus. Ze besloot ze in de tuin van haar ouders te planten — op haar Haagse bovenwoning had ze er zelf geen plek voor. Om de paar dagen fietste ze langs om ze te verzorgen. “Ik had een drukke baan als interieurontwerper en werkte veertig tot vijftig uur per week”, vertelt ze. “In de tuin kwam ik helemaal tot rust. Lekker met mijn handen in de aarde, even niet nadenken. Ik was op slag verliefd.”
Maar hoe ze het moestuinieren moest aanpakken? Daar had ze geen idee van. Haar vader, die jarenlang zelf een enorme moestuin had, deed suggesties. Maar Korte wilde méér weten. Op sociale media ging ze op zoek naar tips. En naar leeftijdsgenoten met een moestuin. Want in haar eigen vriendenkring was ze de enige.
Al snel vond ze op Facebook en Instagram een community van andere gedreven moestuinierders.”Over elk onderwerp is er wel een YouTube-filmpje, voor elke vraag wel iemand bij wie je kunt aankloppen”, zegt ze. “Hun enthousiasme werkte aanstekelijk.”
Kort, simpel en praktisch
Dat eerste tuinseizoen was Kortes oogst mager; er groeide geen enkele rode tomaat. Het weerhield haar er niet van om het jaar erop 8m2 van haar ouders tuin te kapen en het moestuinieren serieuzer aan te pakken. In een dagboekje hield ze bij wat er met al haar zaden gebeurde. “Waarom zet je je aantekeningen niet op internet?”, suggereerde haar vriend Bas. “Dan heb je die in de tuin op je telefoon altijd bij de hand.” Zo ontstond floorsmoestuin.nl, de site waarop ze nu zes jaar blogt.
“In eerste instantie schreef ik de posts echt voor mezelf”, aldus Korte. “Maar toen ik ze op sociale media ging delen, sloegen ze daar al snel aan. Ik ben dyslectisch, dus schrijven is niet makkelijk voor me. Ik hield mijn berichten daarom kort, simpel en praktisch. Daar deed ik veel mensen een plezier mee, bleek. Het stimuleerde me om steeds meer en vaker te delen.”
De jaren erna breidde Korte haar moestuin verder uit. Met de omvang (uiteindelijk 100m2)  groeide ook haar publiek — op Instagram heeft ze inmiddels ruim 13.000 volgers. Dagelijks krijgt ze van hen tientallen reacties en vragen. “Vooral van jonge mensen — driekwart van mijn volgers is tussen de 20 en 35. Zij willen weten hoe ze hun eigen moestuin kunnen beginnen of willen ervaringen uitwisselen. We delen bijvoorbeeld ook veel zaden. Die versturen we gewoon per post. Dat gaat op goed vertrouwen.”
Moestuinbak
Een ander bekend gezicht in de online moestuincommunity is de Groningse Jelle Medema (26). Op zijn 14e kreeg hij van zijn moeder een boek over square foot gardening, oftewel: moestuinieren op de vierkante meter. De belofte van de Amerikaanse schrijver Mel Bartholomew — veel opbrengst met weinig inspanning — trok Medema over de streep.
Van wat overgebleven bouwmateriaal maakte hij een houten moestuinbak, die hij in verschillende vakken verdeelde. Daarin zaaide hij diverse groentes. Een paar weken later kon hij zijn eerste radijsjes oogsten. “Het systeem was zo makkelijk, dat zelfs ik — een luie puber met weinig geduld en nul verstand van planten — er een succes van kon maken.”
Dit moet heel Nederland weten, dacht Medema. Dus bouwde hij op zijn 15e eigenhandig een website, waarop hij de methode (met toestemming van Bartholomew) uitlegde. Voor zijn Nederlandse publiek noemde hij die: De Makkelijke Moestuin.
Vanaf de lancering trok de site zijn aardig wat bezoekers. Maar Medema merkte dat veel mensen het toch lastig vonden om zelf met een moestuin te starten. “Het vergt best wat uitzoekwerk”, zegt hij. “Welke grond gebruik je? Welke zaden? Wanneer moet je planten verspenen? En dan zijn er de onvoorziene omstandigheden. Wat als het twee weken regent? Of er beestjes in je plantjes zitten? Alles draait om de juiste handelingen op het juiste moment. Dat leer je niet van een website.”
Een slimme app
Het antwoord vond hij in de vorm van een unieke, interactieve app, die hij zes jaar geleden samen met zijn broer bouwde. Daarmee wordt de gebruiker stap-voor-stap begeleid bij het moestuinieren. “Als je een groente hebt gezaaid, krijg je na een tijdje bijvoorbeeld de vraag of je al iets ziet opkomen”, legt Medema uit. “Zo ja? Dan geeft de app je duidelijke instructies over hoe je de zaailingen uitdunt. Zo nee? Dan stelt die je gerust met mogelijke oorzaken en legt uit waarom je nog even moet wachten. Verder krijg je als gebruiker dagelijks wat simpele taken, relevant voor de tijd van het jaar en voor wat jij op dat moment in je bak hebt staan. Water geven bijvoorbeeld, of in het vlinderseizoen op jacht gaan naar rupsen. Zo houd je met vijf minuten aandacht per dag je planten gezond. En los je eventuele problemen al op, voor ze er zijn.”
Tot nu toe is de gratis Makkelijke Moestuin-app meer dan 100.000 keer gedownload. Op een goede dag zijn er zo’n 10.000 actieve gebruikers. Veel jonge mensen, maar zeker niet alléén, benadrukt Medema. “Omdat je een moestuinbak gemakkelijk op poten kan zetten, is de methode bijvoorbeeld ook heel geschikt voor ouderen die moeilijker kunnen bukken. En hij past net zo makkelijk op een stadsbalkon als in een boerderijtuin. Verder zijn onder onze gebruikers veel ouders, die samen met hun kinderen een moestuinbak hebben.”
Inkomen
Zowel Medema als Korte hebben van het moestuinieren hun werk gemaakt. Beiden schreven ze er boeken over en runnen ze een eigen webshop, waarin ze onder andere zaden verkopen. Korte is verder enkele commerciële partnerships aangegaan. Zo maakt ze vlogs met Pokon en organiseert ze in samenwerking met winkelketen Dille & Kamille workshops over hoe je je eigen moestuin start. “Alle content op mijn site is gratis”, zegt ze daarover. “Dat wil ik graag zo houden. Vandaar dat ik andere manieren zoek om een inkomen uit mijn zaak te halen. Bijvoorbeeld ook door in opdracht moestuinplannen te maken voor scholen, beurzen en particulieren. Sowieso doe ik alleen zaken met organisaties waar ik persoonlijk achtersta en die een eerlijk verhaal vertellen.”
Medema heeft intussen een serieus bedrijf, waarin ook zijn moeder Saskia, zijn broer Arjen, zijn beste vriend Robbin en programmeur Johan werken. “Het bouwen en onderhouden van een app en de bijbehorende community is een kostbare en tijdrovende aangelegenheid”, besluit hij. “Daar is geld voor nodig. Maar het is nooit ons doel geweest om rijk te worden van onze producten. We verkopen onze eigen grondmix en zaden vooral, omdat het gebruik daarvan de kans op succes vergroot. Want dat is waar we het uiteindelijk allemaal voor doen: zoveel mogelijk mensen laten ervaren hoe ontzettend leuk en waardevol het is om je eigen groentes te kweken. In Nederland, en straks ook wereldwijd.” 

[Kader]
MEER MOESTUININSPIRATIE OP SOCIALE MEDIA

  • Jacqueline Franse heeft een volkstuin van 250m2 aan de rand van Goes. Sinds maart 2017 schrijft zij daar blogs over op moestuinhippie.com en deelt ze posts op Instagram (bijna 8.000 volgens) en Facebook. 
  • Fotografe Carine Bexx vindt het een sport om bijzondere, kleurrijke groenten te combineren met eetbare bloemen in contrasterende tinten. Ieder jaar ziet haar moestuin er weer helemaal anders uit. Ze blogt erover op moestuinkriebels.nl. Haar instagramaccount met dezelfde naam heeft ruim 17.000 volgers. 
  • Lonneke Verburg deed in 2015 mee aan ‘Van Hollandse bodem’, een televisieprogramma waarin moestuiniers een competitie met elkaar aangingen. Onder de naam ‘Sjef du Jardin’ geeft ze op Instagram (ruim 3.600 volgers) en op Facebook een inkijkje in het reilen en zeilen van haar moestuin.
  • De Vlaamse moestuingoeroe Angelo Dorny heeft op zijn YouTube-kanaal ruim 13.000 abonnees. De 313 veelal korte vlogs (5 tot 10 minuten) die hij sinds 2009 maakte, werden in totaal meer dan 2 miljoen keer bekeken. Hij is ook te vinden op Facebook en Instagram. angelodorny.be. 
  • Een andere Vlaamse vlogger is Tom Deseyn, oprichter van moestuinweetjes.com. Vijf jaar geleden begon hij met zijn YouTube-kanaal MoestuinTV, dat inmiddels ruim 8.500 abonnees en ruim 1,6 miljoen views heeft. Ook op Instagram en Facebook.  

Gepubliceerd in Trouw, 18 april 2020. Foto Jelle: Reyer Boxem.