Het is de droom van elke beginnende schrijver: een internationale bestseller uitbrengen. Dat overkwam de Australische Jane Harper (38) drie jaar geleden. Haar debuut, De droogte, wordt momenteel verfilmd. Ondertussen schrijft zij flink door. Inmiddels ligt er alweer een derde boek, het spannende Verlaten.  

“G’day!”, klinkt het met een onvervalst Australisch accent. Aan de telefoon hangt schrijfster Jane Harper. Even naar Melbourne vliegen om haar op te zoeken zat er niet in. Dus bellen we haar thuis, in de strandwijk St. Kilda, waar ze samen met haar man Peter en hun achttien maanden oude dochter Charlotte woont. Terwijl Nederland zich door de eerste sneeuw van het jaar worstelt, is Harper juist de hitte van de zuidelijke zomer ontvlucht. “Het was vandaag weer boven de veertig graden”, verzucht ze. (In verband met het tijdsverschil van tien uur spreken we haar ‘s avonds.) “Dan ben je blij dat je binnen kunt zitten.” 

Wel lekker gewerkt?
“Jazeker. Nadat de rechten van mijn debuut waren verkocht, heb ik ontslag genomen bij de Herald Sun, de krant waar ik in dienst was. Sindsdien schrijf ik voltijds boeken. Eigenlijk is mijn werkregime niet echt veranderd. ‘s Ochtends ga ik naar mijn kantoor, een kamer boven een café hier in de buurt. Dan werk ik — zonder afleiding van een baby of het internet — een vast aantal uur. Ik gedij goed bij die structuur en regelmaat. Alleen zie ik nu minder mensen dan vroeger.”

Op uw 34ste besloot u zich aan fictie te wagen. Waarom?
“Zoals veel dromers liep ik al jaren rond met het idee om ooit nog eens een roman te schrijven. En net als al die anderen wachtte ik op inspiratie, op die ene geniale ingeving. Ik zal je vertellen: die komt dus nooit zomaar uit de lucht vallen. Op een gegeven moment was ik het wachten zat en besloot ik aan een korte verhalenwedstrijd mee te doen. Tot mijn verbazing werd ik een van de twaalf winnaars en kwam mijn inzending in een bundel terecht. Dat smaakte naar meer.”

Van één kort verhaal naar een heel boek is nogal een stap.
“Na die wedstrijd heb ik me ingeschreven voor een online cursus roman schrijven van drie maanden. Ik had namelijk geen idee hoe ik een boek moest beginnen, laat staan hoe ik het moest vervolmaken. Mijn doel was om aan het eind van die periode een eerste versie klaar te hebben. Ook al werk ik niet meer als journalist, ik heb nog altijd een deadline nodig, anders komt er niets uit mijn handen.” 

Hoe kwam u aan het idee voor De droogte?
“Ik wilde een spannend boek schrijven, omdat ik dat genre zelf graag lees. Verder wist ik dat het Australische outback een hoofdrol moest krijgen. De leegte, de hitte: ze bepalen het dagelijkse leven en doen iets met de mensen daar. Als stadsbewoner vind ik dat fascinerend. Zo ontstond in mijn hoofd een verhaal over een — ogenschijnlijk — familiedrama op het platteland tijdens een van de ergste droogtes ooit.” 

Aan het einde van de cursus was het boek klaar?
“De eerste versie ja. Ik had een tekst van 40.000 woorden met een wankel plot en tweedimensionale personages. Meteen nadat ik de laatste zin had getypt, ben ik dus teruggegaan naar het begin om het geheel te herschrijven. Na de derde versie durfde ik het manuscript van inmiddels 90.000 woorden in te sturen voor een literatuurprijs. Toen ik die tot mijn verbijstering won, dacht ik voor het eerst: misschien wordt mijn boek wel gepubliceerd. Niet lang daarna, op 14 augustus 2015 werden de rechten aan een uitgever verkocht. Toevallig dezelfde dag waarop we zijn getrouwd!” 

U schrijft echte page turners; vanaf de eerste pagina wil je als lezer weten hoe het verhaal verdergaat. Hoe krijgt u dat voor elkaar?
“Daar komt mijn ervaring als journalist me goed van pas. Krantenlezers lezen een artikel zelden helemaal uit. Als schrijver moet je dus alles uit de kast halen om zijn of haar aandacht zo lang mogelijk vast te houden. In mijn boeken doe ik hetzelfde door elk hoofdstuk met een spannende scene te beginnen en met een cliffhanger te eindigen. Verder houd ik het tempo erin en doseer ik  informatie zorgvuldig. Door ze steeds een kruimeltje te geven, houd je je lezers hongerig. Dat plan ik allemaal nauwgezet. Voor er ook maar één letter op papier staat, heb ik de plot en structuur al tot in detail uitgewerkt.” 

Uw boeken gaan over misdaad en moord. Dan moet u zelf haast ook wel een donkere kant hebben.
“Voor zover ik weet niet! Sterker nog, ik ben juist heel positief en zie altijd de lichte kant van het bestaan. Ik ben wel erg geboeid door de drijfveren van mensen. Waarom doen ze wat ze doen? Hoe komen ze tot hun soms wanhopige of gewelddadige daden? Dat is wat ik in mijn boeken probeer te ontrafelen. De misdaad is dus geen doel op zich, maar een middel om het grotere, menselijke verhaal te vertellen.” 

Uw hoofdrollen zijn vaak voor mannen weggelegd. Lastig om vanuit hun perspectief te schrijven?
“Nee. Ik stel mezelf de vraag welk personage mijn boodschap zo goed mogelijk kan overbrengen. De ene keer is dat een man, de andere keer een vrouw. Bij het schrijven ben ik eigenlijk niet zo met de verschillen tussen beiden bezig. Het gaat me erom de emoties waar de karakters mee worstelen — angst, onzekerheid, verdriet — zo realistisch mogelijk te beschrijven. Die gevoelens zijn universeel.” 

Waarin verschilt u nieuwste boek van de voorgaande twee?
“De droogte en Wildernis gaan over rechercheur Aaron Falk. Verlaten is een losstaand verhaal. Bij de start staan twee boerenbroers langs de omheining die hun boerderijen van elkaar scheidt. Ze zijn elkaars dichtstbijzijnde buren, maar hun huizen liggen drie uur rijden van elkaar. Hun derde broer ligt dood aan hun voeten. De rest van het boek ontdek je beetje bij beetje wat daar nu precies is gebeurd.”

Uw eerste boek wordt momenteel verfilmd met de Australische acteur Eric Bana, die eerder in onder andere in Black Hawk Down, Hulk en Troy speelde. Hoe is het om u uw creatie op het witte doek te zien?
“Onwerkelijk! Zelfs in mijn stoutste dromen had ik dit niet kunnen bedenken. Ik ben ongelofelijk trots dat mijn verhaal kennelijk zo tot de verbeelding spreekt, maar ik bemoei me helemaal niet met het project. Sterker nog, ik heb het filmscript niet eens gelezen. Dat is een bewuste keus; ieder zijn vak. Ik vertrouw erop dat de professionals er iets moois van maken. Zelf ben ik het gelukkigst als ik achter mijn computer zit en een nieuw verhaal kan bedenken. Laat mij dus maar lekker aan mijn vierde boek schrijven.”

Verlaten — Jane Harper. Paperpack € 17,99.

[Kader]
Lezen volgens Jane Harper
“Lezen was en is mijn grootste hobby. Als kind was ik helemaal weg van de bizarre verhalen van de Australische kinderboekenschrijver Paul Jennings. Toen ik wat ouder werd, pakte ik steeds vaker de spannende boeken van mijn ouders. Zo is mijn liefde voor crime ontstaan. In dat genre is Lee Child mijn favoriet. Hij weet als geen ander de spanning op te bouwen. Begin met het eerste boek uit zijn Jack Reacher-serie, Jachtveld. Recent heb ik erg genoten van De vrouw in het raam van A.J. Finn. Dat zit zo slim in elkaar. Mijn lievelingsfictieboek is De vakantie van Rachel van Marian Keys. Ongelofelijk knap hoe zij luchtig over zware onderwerpen — in dit geval drugsverslaving — kan schrijven.”

[Bio]
Over Jane Harper
Jane Harper (Manchester, 1980) groeide deels op in Engeland, deels in Australië. Na haar studies Engels en geschiedenis ging ze als journalist aan de slag. Op haar 34ste besloot ze naast haar werk fictie te gaan schrijven. Haar debuut, De droogte, over rechercheur Aaron Falk verscheen in Nederland 2017. Het boek werd direct een internationale bestseller. De film ervan is in de maak. In 2018 volgde Wildernis, met eveneens Aaron Falk in de hoofdrol. Op 9 april verschijnt haar nieuwste boek, Verlaten, over drie broers waarvan er één onder mysterieuze omstandigheden in de Australische woestijn overlijdt.   

Gepubliceerd in Libris VOL van BOEKEN 5, april 2019. Foto: Nicolas Purcell.